Kod Šaranove jame na Velebitu služen je parastos jadovničkim žrtvama povodom Dana sjećanja na Јadovno 1941. godine, a nedaleko odatle na mjestu logora i danas nalazi grobnica iz koje nisu ekshumirani posmrtni ostaci 1.300 Srba i 200 Јevreja.
Parastos su služili sveštenici Gornjo-karlovačke i Banjalučke eparhije, kojem su, osim potomaka i poštovalaca žrtvama, prisustvovali i predstavnici vlasti Republike Srpske.
Predsjednik Udruženja “Јadovno 1941” iz Banjaluke Dušan Bastašić rekao je da se nakon parastosa oko 150 potomaka i poštovalaca žrtava uputilo jadovničkom mučeničkom stazom, dugom oko sedam kilometara, do mjesta nekadašnjeg logora Јadovno, gdje je služen pomen žrtvama. Na tom mjestu je 2012. godine postavljen časni krst osveštan u hramu Hrista Spasitelja u Banjaluci.
“Tu se i danas nalazi grobnica sa posmrtnim ostacima 1.300 Srba i 200 Јevreja pobijenih krajem avgusta 1941. godine. Oni do danas nisu ekshumirani”, rekao je Bastašić i dodao da je u proteklih pet godina pokrenuto više inicijativa da bi to bilo urađeno.
Tokom dana organizovana je i posjeta Memorijalnom centru “Nikola Tesla” u Smiljanu, gdje je mjesni sveštenik predočio kraći istorijat o crkvi u kojoj je služio Teslin otac i u kojoj je kršten čuveni srpski naučnik. Uz crkvu se nalazi devastirano pravoslavno groblje, a danas u Smiljanu nema nijedne srpske porodice. Bastašić ističe da se uz crkvu nalazi i kosturnica, u kojoj su posmrtni ostaci 530 pobijenih Srba 1941. godine, koja je u proteklom ratu devastirana. On je dodao da je kosturnica sada pokrivena mermernim pločama na kojima nema nijednog slova o tome šta taj objekat predstavlja.
Dan sjećanja na Јadovno 1941. godine, kada su ustaše na najsvirepiji način ubile više od 40.000, uglavnom Srba i Јevreja, obilježava se petu godinu zaredom.
Povodom toga sinoć je u Plaškom održana promocija knjige “Јadovnička golgota sveštenoslužitelja Srpske pravoslavne crkve 1941. godine“, autora jereja Dragana Šućura. Promociji je prisustvovalo više od 120 posjetilaca, među kojima su bili mladi ljudi iz Banjaluke i Beograda. Obilježavanje se nastavlja večeras u Plaškom gdje će biti održano predavanje “Moje Јadovno”, a završava sutra svetom arhijerejskom liturgijom u hramu Vavedenja Presvete Bogorodice.
Bastašić je istakao da potomci i poštovaoci žrtava ovom prilikom nisu bili u prilici da obiđu sve dijelove kompleksa logora Gospić-Јadovno-Pag jer je za to potrebno više dana.
“Nismo imali vremena da odemo u Metajnu, naselje na ostrvu Pagu, gdje je bio prvi logor za žene i djecu, ni na mjesto logora Slana, Maksimovića štale niti željezničku stanicu jer bi za to trebalo sedam dana, a teško bi da bi za to hrvatske vlasti imale razumijevanja”, kaže Bastašić.
Povezani tekstovi
