Rusko Ministarstvo spoljnih poslova je povodom 70. godišnjice pobede nad fašizmom sastavilo poseban dokument pod nazivom: “Neonacizam – opasna pretnja ljudskim pravima, demokratiji i vladavini prava.” U ovom dokumentu akcenat je stavljen na oštru kritiku desničarskih i nacionalističkih pokreta u Evropi. Takođe, zamera se vlastima evropskih država na tolerisanju takvih pokreta i manjku inicijative da se isti spreče.
Naročita pažnja usmerena je na zemlje istočne Evrope, pre svega u Ukrajini, Poljskoj, baltičkim zemljama, ali i Hrvatskoj. Ono što je zajedničko ovim državama jeste rastući animozitet prema Rusiji.
Neki od slučajeva koje navode Rusi nalaze se i u opsežnoj studiji “Nasilje i nesnošljivost prema Srbima u 2014.”, koju je izradila članica Srpskog narodnog veća i novinarka Tamara Opačić.
Posebna kritika upućena je Hrvatskoj, koju Rusija optužuje za potpirivanje agresivnog nacionalizma i širenje netrpeljivosti prema manjinama, naročito Srbima.
Problemi prizapošljavanju Srba
Rusija zamera Hrvatskoj to što nema nijedan zakon koji zabranjuje reviziju istorije, i navodi da je alarmantan “agresivni nacionalizam, etnička i verska netolerancija usmerena prvenstveno protiv najbrojnije manjine – Srba, čiji se broj od 1991. godine smanjio za dve trećine.”
Pozivajući se na podatke aktivista za ljudska prava, Rusi tvrde kako je u poslednjih 19 godina oko 30.000 Srba u Hrvatskoj prešlo u drugu veru, odnosno prihvatilo katoličanstvo po pritiskom rastućeg hrvatskog nacionalizma.
U dokumentu se navodi izveštaj stručnjaka, koji su naveli da je “glavni razlog za to želja roditelja da spreče maltretiranje dece u školi na osnovi njihovog etničkog ili verskog porekla.
Ruski analitičari ističu i da se Srbi u Hrvatskoj suočavaju s ozbiljnim administrativnim i drugim preprekama u pronalasku posla i povratu imovinskih prava.
Nabrajaju se pojedinačni slučajevi ksenofobičnog vandalizma prema pravoslavnim grobljima, skidanje ćiriličnih ploča, uništavanje spomen-ploča za žrtve ustaškog logora Jadovno na ostrvu Pag, te skrnavljenje jevrejskog groblja iz 16. veka u Splitu.
Slavonija, severna Dalmacija i zapadni Srem u ovoj analizi lociraju se kao područja u kojima je nacionalizam naročito naglašen.
Među radikalnim i ekstremističkim organizacijama u Hrvatskoj apostrofira se Udruženje hrvatskih nacionalista koje se odvojilo od “Hrvatske čiste stranke prava”, te Hrvatski nacionalni front koji zahteva od vlade da zabrani crvenu zviezdu kao simbol partizana i Titovog doba, navodi “Slobodna Dalmacija.”
Na kraju izveštaja pohvaljuje se nedavno osnivanje Antifašističke lige, a u afirmativnom kontekstu navodi se i činjenica da je bivši predsednik države Ivo Josipović izrazio volju da sudeluje u aktivnostima ove organizacije. Rusko Ministarstvo diplomatije napominje i kako je Josipović upozorio na uznemirujuće trendove jačanja neofašizma i neonacizma u Hrvatskoj pred kojima ne bi trebalo zatvarati oči.
Kritika i zbog nacionaliste Tompsona
Rusi u svojem izveštaju iznose ocenu i o tome kako nepostojanje zakona protiv istorijskog revizionizma i negiranje ratnih zločina omogućava hrvatskim estradnim zvezdama da propagiraju ustaštvo. Ističu primer pevača Marka Perkovića Tompsona koji u svojim pesmama propagira ustašku ideologiju te navode njegovo pevanje “Jasenovca i Gradiške Stare”, pesme u kojoj se veličaju ustaški pokolji.
Etnički motivisano nasilje u porastu
Predsednik saborskog Odbora za ljudska prava i prava manjina, zastupnik Furio Radin pravi se neuk i tvrdi kako nikada nije čuo za podatak da je 30.000 Srba prešlo na katoličanstvo.
- Mislim da se radi neosnovanim brojkama jer bismo se inače time odavno ozbiljnije pozabavili – napominje Radin.
Iako je i on jedan od potpisnika nedavne Deklaracije protiv nesnošljivosti i etnocentrizma u Hrvatskoj, koja upozorava na eskalaciju netolerancije i diskriminacije prema svima koji su drugačiji od većine u hrvatskom društvu, Radin uverava da se Hrvatsku ne može prozivati za neonacizam.
- Imamo mi tu sporadičnog koketiranja sa ustaštvom, stadionskog nacionalizma, ali generalne ocene ruskog Ministarstva spoljnih poslova ne stoje – ocena je zastupnika italijanske manjine.
Usled povećanja broja slučajeva etnički motivisanog nasilja i govora mržnje usmerenog prema Srbima i njihovim institucijama u Hrvatskoj, Srpsko narodno veće i Klub zastupnika SDSS u Saboru započeli su 2013. godine evidentiranje i praćenje takvih slučajeva.
- Klub SDSS zabeležio je prošele godine 82 slučaja etnički motivisanog nasilja, nesnošljivosti i govora mržnje protiv Srba, što je porast u odnosu na godinu ranije – ističe Opačić, koja smatra da su za to krivi izbori, jer desnica, predvođena HDZ-om, kao glavni politički kapital za povratak na vlast koristi nacionalističku retoriku koja podrazumeva antisrpsku histeriju.
Povezani tekstovi
