Banjaluka – Direktor Republičkog centra za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih civila Milorad Kojić rekao je danas da je nedopustivo što još niko nije odgovarao za stravične zločine u zapadnokrajiškim opštinama koje su počinili 1995. godine pripadnici Hrvatske vojske i takozvane Armije BiH u operacijama pod nazivom “Južni potez” i “Maestral”, u kojima je ubijeno više od 1.800 ljudi.
“U ovim združenim operacijama Hrvatske vojske i takozvane Armije BiH, koje su bile nastavak akcije žOlujaž, raseljeno je oko 120.000 lica, a stradao je veliki broj žena, djece i starijih ljudi. Kao i kada je riječ o ‘Oluji', veliki broj lica se vodio kao nestali, a značajan dio njih još tražimo”, kaže Kojić u intervjuu Srni.
On je ocijenio da je veoma bolno što još nema sudskih procesa za monstruozne zločine nad Srbima.
“Nažalost, Hrvatska ne želi da preduzme aktivnosti da bi lica koja su odgovorna za zločine nad Srbima u zapadnokrajiškim opštinama bila procesuirana. Još nemamo osuđujućih presuda za teške zločine koji su se dogodili”, dodao je Kojić.
Prema njegovom mišljenju, posebno je problematično što Hrvatska ne postupa po zahtjevima pravosudnih organa iz BiH.
“Hrvatska ne odgovara na zahtjev za pristup arhivama, ali i ne odobrava ovaj postupak. Dakle, u potpunosti je blokirana mogućnost dolaska do dokumenata koji jesu dodatna snaga da neko djelo bude procesuirano”, pojasnio je Kojić.
On je naglasio da se sve ono na šta se odnosi međunarodna pravna pomoć, a to je ustupanje krivičnog gonjenja, saslušanje svjedoka i istražne radnje, apsolutno ne poštuje.
“To znači da kada se ustupi krivično gonjenje, Hrvatska ne nastavlja sa potrebnim radnjama. S obzirom na ustavna ograničenja Hrvatska ne ustupa svoje građane drugoj državi, ali je u obavezi da ih procesuira u svojim pravosudnim institucijama”, naveo je Kojić.
Hrvatska, podsjeća Kojić, ne postupa ni u slučajevima kada bi neko od svjedoka trebalo da bude saslušan.
“Istražni organi zahtijevaju da budu saslušani određeni svjedoci da bi se došlo do tužilačke odluke, ali Hrvatska ne želi da postupa. Ovo bi moralo biti riješeno na nivou tužilaštava BiH i Hrvatske, kao i Vlade Hrvatske i Savjeta ministara BiH”, rekao je Kojić.
Prema njegovim riječima, direktna odgovornost što se ne dozvoljava pristup arhivama jeste na Vladi Hrvatske, odnosno Ministarstvu odbrane te zemlje.
On kaže da postoji i direktna odgovornost Tužilaštva Hrvatske, jer ne postupa po ustupljenom krivičnom gonjenju, iako su o ovome potpisali protokol BiH i Hrvatska.
“Dakle, na dva stuba vlasti imamo problem, a to su izvršna i sudska. Ovo je ogroman problem koji u narednom periodu mora biti riješen”, zaključio je Kojić.
Operacija “Južni potez” sprovedena je od 8. do 15. oktobra 1995. godine. U njoj su učestvovali hrvatski generali Ante Gotovina, Rahim Ademi i Ljubo Ćesić Rojs.
Akcija “Maestral” sprovedena je od 8. do 17. septembra 1995. godine, a predvodili su je Gotovina, Ivan Korade i muslimanski general Atif Dudaković.