BANjALUKA – Na osnovu pregleda tajnih hrvatskih državnih i vojnih dokumenata iz baze Haškog tribunala može se jasno vidjeti i zaključiti da je avio-napad na izbjegličku kolonu na Petrovačkoj cesti u avgustu 1995. bio unaprijed planiran i odobren od strane političkog i vojnog vrha Hrvatske.
Navodi se ovo u analizi koju je uradio advokat Dušan Bratić, pravni zastupnik porodica žrtava koje su pred Višim sudom u Beogradu pokrenule sudski postupak protiv hrvatskih pilota. Bratić navodi da je u proteklom periodu došao u posjed dokumenata koji do tančina razotkrivaju sve pojedinosti koje su prethodile ovom ratnom zločinu, ali i ukazuju ko je sve učestvovao u lancu komandovanja, što onda samo po sebi otvara i pitanje odgovornosti najvišeg državnog i vojnog vrha Hrvatske.
U Bratićevoj analizi se navodi da je na sastanku sa visokim vojnim zvaničnicima 17. jula i 31. jula na Brionima Franjo Tuđman obavijestio generale da za izvođenje operacije “Oluja” ima podršku Njemačke, NATO-a i SAD, ali pod uslovom da se čitava ova vojna akcija okonča za tri, četiri, maksimalno sedam dana, jer je postajala bojazan reakcije SRJ, ali i Rusije ukoliko ona duže potraje. U tom kontekstu napravljen je i plan evakuacije stanovništva iz Osijeka, Vinkovaca i Slavonskog Broda u Zagreb. To je podrazumijevalo i sadejstvo snaga takozvane Armije BiH i HVO-a.
Bratić dalje navodi i da su hrvatski pregovori sa srpskom stranom u Ženevi o okončanju neprijateljstava u stvari bili maska, što se može vidjeti i iz stenograma pomenutih brionskih razgovora, kada je Tuđman svojim podređenima izdao komandu da se Srbima “nanesu takvi udarci, da praktično nestanu”. Kako bi bila opravdana ova akcija, on je sugerisao i da se simulira napad srpskih snaga prema Maslenici, Gospiću ili Dubrovniku, ali i da se snage UN blokiraju u kasarnama i tako ne dozvoli njihova eventualna intervencija. Prema navodima Bratića, hrvatska vojska je 3. avgusta granatirala Dubrovnik, Župu dubrovačku, aerodrom u Ćilipima i Orašac, čime je stvoreno lažno opravdanje za vojnu operaciju. Narednog dana u ranim jutarnjim časovima započeta je “Oluja”. Već tog dana stvorene su prve kolone civila koje su krenule prema prelazima u BiH.
Kolone su tada bile duge i više od 100 kilometara. Njihovo kretanje je praćeno izviđačkim avionima i bespilotnim letjelicama. Predsjednik Vlade Hrvatske sa predstavnikom UN Jasušijem Akašijem potpisuje sporazum kojim se garantuje da rejoni kretanja civila neće biti objekat dejstva hrvatske vojske. Ali potpisano nikada nije i ispoštovano.
Prvo je izvršeno granatiranje u rejonu Medenog polja, a onda i Svodne. Dejstva su izvršena po izbjeglicama, a na mjestu izvršenih udara nisu zatečeni uništeni tenkovi ni druga sredstva ratne tehnike, kako su u to vrijeme tvrdili u Zagrebu. Bratić smatra i da dejstvo u Medenom, odnosno Bravskom polju, i Svodni ne može predstavljati dejstvo uz “crtu dodira”, kako je navedeno u borbenim dokumentima hrvatske vojske, jer je linija fronta bila daleko. Ukazuje i da su raketna dejstva izvršena u dubini teritorije druge države, BiH. Ovaj advokat dalje navodi i da se pilot pri uočavanju kolone i tokom manevra za napad uvjerio da je kolona neuobičajeno duga, da unutar nje ne postoji formirana grupa tenkova, da najveći dio kolone sačinjavaju putnička i transportna motorna vozila, te da bi dejstvo po bilo kom objektu unutar iste raketama S-24 za posljedicu imalo ogromne civilne žrtve. Sve te činjenice pilot je zanemario i svjesno dejstvovao po koloni civila. Prema saznanjima Bratića, ovo dejstvo je planirano ranije, još u pripremi operacije “Oluja”.
- Na taj zaključak navodi činjenica da je i na drugom pravcu koji je ostavljen za izvlačenje takođe izvršeno vatreno dejstvo po koloni izbjeglica na teritoriji BiH, u Svodni, a da je u izveštaje radi prikrivanja ratnog zločina upisano dejstvo po oklopno-mehnizovanoj koloni. Identičan obrazac dejstva po obe kolone i ista matrica podnošenja izveštaja. Slučajnost? Mislim da nije. Pre bi se reklo plan i njegovo izvršenje. Naređeni napadi borbenim avionima na civile za posledicu su imali i panično bežanje hiljade civila prema Srbiji, uz stvaranje i učvršćivanje njihove odluke da se ne vraćaju na teritoriju na kojoj su do tada živeli, što je dovelo i do promene etničkog sastava Hrvatske. Bio je to poslednji čin etničkog čišćenja – poručio je Bratić.
Pod zaštitom UN
Advokat Dušan Bratić u svojoj analizi događaja iz avgusta 1995. godine ukazuje i na još neke aspekte koji su do sada bili ignorisani od strane javnosti, ali i pravosudnih organa, da su na dan početka vojne operacije “Oluja” teritorija i stanovništvo Republike Srpske Krajina bili pod zaštitom vojnih snaga Ujedinjenih nacija.
Veljko Zeljković
Napomena: Naglašavanja u tekstu Veritas.info
Povezani tekstovi
