Nikada nije utvrđeno ko je pred posetu patrijarha Irineja 2016. na zidu crkvene sale Hrama Svetog Nikole u Džilongu ispisao „Srbe na vrbe” i „Dobar Srbin je mrtav Srbin”
Melburn – Uoči donošenja zakona u Australiji kojim se zabranjuju nacistički simboli, nedavno se u melburnškim dnevnim novinama „Di ejdž” pojavio niz istraživačkih tekstova koji iznose da pojedini društveni i fudbalski klubovi hrvatske zajednice u Melburnu i Sidneju i dalje otvoreno slave ustaški režim iz Drugog svetskog rata, i to na više načina. Kako navode autori tekstova, Ben Šnajders i Simona Foks Kub, pored proslave godišnjice osnivanja Nezavisne Države Hrvatske, svakog 10. aprila, koji redovno prati isticanje ustaških zastava i simbola, kao i pevanje pesama koje veličaju ustaški režim, postoje i sajtovi na kojima se prodaju razni suveniri sa ustaškim simbolima, zastave, pa čak i majice i kape sa likom ratnog ustaškog poglavnika Ante Pavelića, bliskog saradnika Adolfa Hitlera.
Ovi tekstovi su imali dosta odjeka u ovdašnjoj javnosti. Tako je u odgovoru na sprovedeno istraživanje, vlada države Viktorije osudila ispoljavanje „ideologije mržnje” otkrivene u velikoj hrvatskoj zajednici u Australiji, što bi u krajnjoj liniji moglo dovesti do toga da zabrana nacističkih simbola bude proširena.
Ambasadorka Hrvatske u Australiji Beti Pavelić rekla je u odgovoru na istragu da u društvu nema mesta za „veličanje totalitarnih režima, ekstremizma ili netolerancije”.
Novine „Hrvatski vijesnik”, koje izlaze širom Australije, kao odgovor na istraživanje „Di ejdža”, objavile su autorski tekst Stiva Ravića pod naslovom „Iskazivanje patriotizma nije nacizam”, u kome autor iznosi svoje viđenje celog ovog slučaja. Ravić, naime, tvrdi da se radi o napadu na celu hrvatsku zajednicu u Australiji, da su tekstovi iz „Ejdža” štetni i diskriminatorski i zamera autorima da su se prilikom istraživanja koristili opšte prihvaćenom komunističkom propagandom i da nisu koristili verodostojne nezavisne izvore. Ravić ide čak dalje i smatra da bi bilo dobro da se iskopaju „navodne” masovne grobnice u Jasenovcu kako bi se jednom za svagda dokazalo šta se zaista desilo, ali pošto to nije urađeno do sada, društvo se vodi samo rečima jugoslovenskog režima koji je okupirao Hrvatsku.
U nastavku on dodaje i da bi autori trebalo da budu svesni činjenice da je masovna grobnica u Jasenovcu, koju navode u svojoj priči, takođe, puna žrtava koje su komunisti ubili u navodnom genocidu nad Hrvatima nakon Drugog svetskog rata.
Novinari SBS radio programa na hrvatskom jeziku razgovarali su sa jednim od autora tekstova, istraživačkim novinarom „Di ejdža”, Benom Šnajdersom, koji je objasnio kako je došlo do istraživanja, kakvi su rezultati i kako on vidi reakcije koje su usledile. Šnajders je rekao da je jedan od važnih elemenata za ovo istraživanje svakako bila činjenica da je u toku proces donošenja zakona u državi Viktoriji kojim će se zabraniti nacistički simboli i da to daje dodatnu važnost ovom istraživanju. On smatra da je ovo tema od javnog interesa i da ne bi bilo loše da se i hrvatska zajednica time pozabavi. Slavljenje jednog fašističkog režima u Australiji, 80 godina nakon završetka Drugog svetskog rata, on vidi kao problematično i da ono ide u raskorak sa savremenom Hrvatskom.
Govoreći o reakcijama hrvatske zajednice na istraživanja koje je sproveo sa koleginicom Foks Kub, Šnajders kaže da su neke bile veoma uvredljive, ali da su neke bile i pozitivne. Na osnovu toga on zaključuje da postoje ljudi koji se osećaju pomalo otuđeni od svoje zajednice u Australiji. S druge strane, mnogi su bili veoma ljutiti i doživeli su istraživanje kao napad na sve Hrvate. Na optužbe da je reč o napadu na celu hrvatsku zajednicu, Šnajders je odgovarao da je ovo istraživanje pokazalo da se se radi o gledištu manjine Hrvata u Australiji.
Inače, glorifikovanje ustaštva predstavlja višedecenijski društveni fenomen u Australiji, na koji do sada nije obraćano previše pažnje. S tim u vezi, ne bi bilo loše spomenuti i dva incidenta od pre sedam godina, koja su se desila u razmaku od nekoliko dana, a čiji počinioci nikada nisu pronađeni. Dakle, pred samu posetu, sada već blaženopočivšeg, patrijarha srpskog Irineja Srbima u Australiji, 2016. godine, na zidu crkvene sale pri srpskom pravoslavnom Hramu Svetog Nikole u Džilongu, primorskom gradu udaljenom 75 km od Melburna, ispisani su grafiti „Srbe na vrbe” i „Dobar Srbin je mrtav Srbin” uz nacističku svastiku. Nekoliko dana posle toga, na zidu severne strane srpskog pravoslavnog Hrama Svetog velikomučenika Georgija, u naselju Sent Albans u zapadnom delu Melburna, osvanuo je uvredljiv natpis „Srbe na vrbe”. Po rečima paroha ove crkve, protojereja-stavrofora Borislava Petrovića, crkva je obavestila policiju koja nije došla da obavi uviđaj, pa je dan kasnije predsednik crkvene opštine otišao u policiju, gde je priložio snimak sa na kome se vidi uvredljivi grafit.
U dvorištu katedrale Svetog Patrika, Rimokatoličke nadbiskupije Melburna, 2001. godine postavljena je bista kardinala Alojzija Stepinca, kao poklon hrvatske zajednice Viktorije, tri godine pošto je papa Jovan Pavle Drugi 1998. godine kardinala Stepinca proglasio blaženim.
Specijalno za „Politiku” J.B.
Povezani tekstovi
