Amerikancima su predali ne samo informacije o jugoslovenskim vojnim tehnologijama, već su im isporučili i najnovija ruska torpeda i podvodne mine iz ostavljenih ratnih efektiva JNA, objavio je hrvatski novinar Ivo Pukanić koji je ubijen ispred zagrebačkog “Nacionala”
Sudeći prema članku, koji je poznati hrvatski novinar, pokojni Ivo Pukanić, objavio 24. maja 2005. godine, SAD su odlučile da vojno sarađuju sa Hrvatskom protiv Srba 1992. godine, nakon početka rata Srba sa Muslimanima u Bosni i Hercegovini.
“Prvi kontakti na najvišoj obaveštajnoj razini počeli su 1992, kad je na čelu DIA (Defense Intelligence Agency) bio general Džejms Klaper. U Hrvatskoj su njegovi ljudi bili potpukovnik Ričard Herik i njegov pomoćnik Ivan Šarac. Šarac je imao čin narednika četvrtog reda, najviši koji je kao dočasnik (podoficir) mogao imati. Bio je hrvatskog porekla, a sa 17 godina je emigrirao u SAD. Nakon nekoliko godina, prijavio se u vojsku te je na početku sukoba u bivšoj Jugoslaviji poslan u Zagreb jer je poznavao prilike i znao jezik. Potpukovnik Herik bio je inženjer građevine, no vremenom je postao vrlo visoko pozicioniran u američkoj vojnoj službi i osoba kojoj je Klaper najviše verovao”, objavio je Pukanić.
Navodi da je ubrzo počela svojevrsna trgovina između dve službe. Hrvatska je službi DIA predala ruske podvodne mine od 500 kilograma i najmodernija ruska torpeda, a zatim i kripto zaštitne uređaje koje je koristila JNA, odnosno ruska vojska. Oružje se u SAD prebacivalo sa splitskog aerodroma.
“Kada se obavljao transport, blokirao se ceo aerodrom. Herkulesi C-130 sletali su tokom noći, oružje se tovarilo i pod najvećom zaštitom otpremalo u SAD ili u neku njihovu evropsku bazu. Isto tako, hrvatska služba je otkrila fabriku bojnih otrova u Bijelom Polju kod Mostara, koju su Srbi izmestili u Srbiju. To je bila tako dobro prikrivena fabrika, da za nju nije znao čak ni general Bienefeld koji je bio najveći stručnjak za bojne otrove u Hrvatskoj. Pomoću nađenih uzoraka, američki stručnjaci su otkrili sve vrste otrova koji su se tamo proizvodili te se eventualno prodavali Iraku i drugim potencijalnim neprijateljima SAD-a. To je bio tek početak saradnje, pri čemu su SAD odmah isporučile opremu za prisluškivanje koja je uperena prema Srbiji i Crnoj Gori mogla istovremeno snimati 20.000 telefonskih razgovora. Ta je saradnja obavljena sa američkim NSE (po svoj prilici manje poznat program američkih bezbednosnih struktura nazvan National Security Executive Programme)”, naveo je dalje Pukanić.
SAD obećale: Haški tribunal neće podizati optužnice zbog “Oluje”
“Godine 1997. prvi put se spomenulo da bi hrvatski časnici, zbog onoga što se dogodilo u “Oluji” i nakon nje, mogli biti optuženi pred Haškim sudom. Sjedinjene Američke Države su odmah reagovale i u desetak razgovora tražile od haške tužiteljice da ne dira akciju ‘Oluja’ koja je vojnički potpuno čista operacija, doznao je Nacional od visokog diplomatskog izvora. U to vreme javio se i problem izručenja Mladena Naletilića Tute u Hag, te su SAD obećale Hrvatskoj da Hag neće podizati tužbe zbog događaja u ‘Oluji’ ukoliko on bude izručen”, naveo je Pukanić.
Informacije koje je pokojni Pukanić objavio, zapravo, vrlo neprijatno svedoče da su SAD sve vreme kontrolisale Hrvatsku i samu operaciju “Oluja!, kao i ono što je usledilo nakon “Oluje”.
“Naletilić je isporučen, a Karla del Ponte je izigrala američku administraciju i počela sa zahtevima za ispitivanjem hrvatskih generala kao osumnjičenih u vezi sa ‘Olujom’. Sjedinjene Američke Države bile su konsternirane, no to nisu smele pokazati, nego su tihom diplomatijom pokušale rešiti stvar. To im do danas nije pošlo za rukom. Stoga bi bilo jako dobro kada bi Hag od Pentagona zatražio sve snimke koje su snimile bespilotne letelice tipa ‘predator’ za vreme i nakon ‘Oluje'”, napisao je Pukanić.
Naveo je da bi se ustanovila celokupna istina, u Hagu bi trebalo da svedoče svi visoki američki vojni i obaveštajni oficir, koji su bili umešani u celokupnu operaciju.
“Pre ‘Oluje’ trebalo je provesti akciju ‘Leto ‘94’. i ‘Zima ‘95’. U planiranju operacije dolaska hrvatskih trupa iznad Knina, SAD su pomagale u obaveštajnom delu operacije. Da bi se tačno mogao planirati prodor preko bosanskih planina u zaleđe Knina, trebalo je mnogo informacija o kretanju srpskih trupa, sistemu veza, kripto zaštiti, postavljenim topovskim punktovima. Budući da je SAD više zanimala situacija u BiH, nego u RH, tražile su od Hrvatske da im se omogući instaliranje vojne baze sa bespilotnim letelicama. No, osnovni uslov je bio da to bude najstrože čuvana tajna, kako ne bi izgledalo da se SAD stavljaju na jednu stranu u tom ratu.
Odabrano je ostrvo Brač, koje se moglo dobro čuvati. Tamo su bili stacionirani sva oprema i ljudstvo predvođeno CIA-inim stručnjacima s bespilotnim letelicama dugog dometa, koji su pokrivali celu BiH do srpskog koridora na Savi. U njenom dometu je bilo i celo područje Krajine u Hrvatskoj. U to vreme niko u Hrvatskoj nije znao šta se zapravo događa i skriva na Braču”, naveo je Pukanić.
Kako je nemački vojni ataše slikao američku bazu
Pukanić navodi da za američku bazu na Braču nisu znali ni američki saveznici Nemci. Oni su tamo, kako navodi Pukanić, 1. januara 1994. godine poslali svog vojnog atašea Hansa Švana.
Švan je iznajmio rent-a-kar automobil i došao do spoljne ograde baze i počeo da je snima, smatrajući da je tokom praznika, kako navodi Pukanić, budnost u bazi popustila.
“No, brzo su ga uočili i SIS ga je uhapsio. Tek kad je došao Gotovini na ispitivanje, videlo se da je reč o nemačkom vojnom atašeu Hansu Švanu, stacioniranom u Zagrebu”, navodi.
Nakon tog događaja, kako je rekao, cela baza je prebačena u Šepurine pokraj Zadra, te je oko nje postavljena trostruka linija zaštite.
“Oprema iz SAD-a dovozila se preko noći, a iz Šepurina se bespilotnim letelicama pokrivao svaki kutak Krajine i BiH. Amerikanci su imali prećutni dogovor s Hrvatskom vojskom da im ustupe sve snimke terena i srpskih trupa, a u realnom vremenu slika se direktno preko satelita prebacivala u Pentagon. U prostorijama s ekranima neprestano su celu situaciju nadgledala tri američka i tri hrvatska oficira.
Pukanić navodi da je, uoči akcije “Bljesak”, koja je trebalo da bude generalna proba za “Oluju”, u hrvatski MUP pozvani su Herik i Šarac, gde su bili obavešteni da planirana akcija počinje. Tada je formiran štab operacije “Bljesak”.
“Kako se selio štab, tako se sa njim selio i američki vojni ataše. On je neprestano tražio izveštaje o događanjima i slao ih direktno Klintonu, u Belu kuću. Svakoga jutra, američki predsednik je bio obavešten o pripremi i svakom deliću operacije. Amerikance je oduševio način na koji je izveden ‘Bljesak', shvatili su da je to izvrstan model saradnje sa Hrvatima, koji bi mogao biti odlučujući u borbi protiv Miloševića u BiH, te na kraju i njegovo uklanjanje s vlasti. Pentagon je celu akciju koordinirao preko Ričarda Herika, a CIA-inu akciju koordinirao je Mark Kelton, šef ekspoziture CIA u Zagrebu, koji je usko sarađivao sa Miroslavom Tuđmanom, tada šefom HIS-a”, naveo je Pukanić koji je tri godine kasnije ubijen ispred redakcije zagrebačkog “Nacionala”, nakon serije članaka posvećene švercu cigareta i potencijalnoj umešanosti Mila Đukanovića u taj “posao”.
Branko Žujović
Povezani tekstovi
