ZAGREB – U selima Varivode i Gošići kod Knina danas će biti održana komemoracija i parastos u znak sećanja na nedužne srpske civile stradale nakon „Oluje“ 1995. godine.
Komemoraciju za civile ubijene ubijene 27. avgusta 1995. u Gošiću i 28. septembra u Varivodama organizuju Srpsko narodno veća (SNV) i opština Kistanje.
U Varivodama će se kod spomen-obeležnja, postavljanog 2010. na mestu nekadašnjeg drvenog krsta održati komemoracija, parastos i polaganje venaca, dok će se u Gošićima kod krsta održati pomen i polaganje venaca.
Skupovima sećanja će uz članove porodica, aktiviste srpske manjinske samouprave i srpskih i drugih nevladinih organizacija prisustvovati i izaslanici predsednika Ive Josipovića i hrvatske vlade, rečeno je u SNV-u.
U selu Gošić, kod Kistanja 27. avgusta 1995. ubijeno je sedam staraca – Savo Borak (70), Vasilj Borak (68), Grozdana Borak (75), Marija Borak (81), Kosovka Borak (77), Milka Borak (75), Dušan Borak (56).
Svi ubijeni su bili civili u selu u kome nije bilo nikakvih ratnih aktivnosti.
Prema podacima organizacija za zaštitu ljudskih prava, hrvatski MUP je leševa bez imena i prezimena tajno sahranio na kninskom groblju pod rednim brojevima od 543 do 550.
Istraga nikad nije sprovedena.
Skoro dva meseca nakon „Oluje, 28. septembra 1995, ubijeno je i devet starijih meštana Varivoda – Dušan Dukić (59), Špiro Berić (55), Jovo Berić (75), Jovan Berić (56), Radivoj Berić (69), Marija Berić (69), Milka Berić (67), Marko Berić (82) i Mirko Pokrajac (84). Ubijeni su hicima iz neposredne blizine na svojim kućnim pragovima.
U selu se nisu odvijale nikakve vojne aktivnosti, u njemu nije nađeno oružje niti bilo kakvi elementi koji bi opravdali ili objasnili upotrebu sile.
U oba slučaja se radi o hladnokrvnoj egzekuciji nemoćnih civila, odnosno o ratnom zločinu za koji još uvek niko nije osuđen.
U Županijskom sudu u Zadru sprovedeno je suđenje protiv šestorice pripadnika Hrvatske vojske zbog krivičnog dela teškog ubistva iz koristoljublja što implicira neskrivenu nameru da se istinski karakter ovih zločina prikrije, a svi su oslobođeni.
Vrhovni sud je ukinuo presudu i predmet ponovo vratio na suđenje. Ponovljeni postupak je počeo 2001. pred županijskim sudom u Šibeniku koji je 7. februara 2002. obustavio krivični postupak, jer je tužilaštvo odustalo od optužnica i krivičnog gonjenja optuženih.
Vrhovni sud Hrvatske je u januaru 2012. godine u parničnom postupku za utvrđivanje prava za naknadu štete zbog ubijenih roditelja Jovana Berića doneo rešenje kojim se predmet vraća na ponovno suđenje.
Sud smatra da je smrt Radivoja i Marije Berić prouzrokovana aktom nasilja izvršenim iz političkih namera s ciljem izazivanja straha.
Hrvatska se proglašava odgovornom za zločin, pa se porodicama žrtava daje pravo na naknadu štete iako počinioci nisu poznati, proglašeni krivima ili krivično gonjeni.
Područja severne Dalmacije i Like su nakon „Oluje“ infrastrukturno uništena, zapuštena i još uvek bez perspektive održivog povratka. Selo Varivode je pre rata imalo skoro 500 stanovnika, a danas ih je u njemu tek nekoliko desetina.
U nameri da se sačuva uspomena na žrtve, opština Kistanje i SNV su u centru Varivoda 2004. podigli drveni krst i postavili ploču s imenima svih žrtava.
Nakon što je krst sredinom 2010. vandalski uništen, izgrađen je novi spomenik od kamena koji je otkriven početkom oktobra te godine u prisustvu hrvatskog predsednika Josipovića.
Povezani tekstovi
