U rodnoj kući književnika Đorđa Ocića u Dalju održan je okrugli sto na temu “Formiranje specijalnih biblioteka i njihov značaj u naučnoistraživačkom procesu” u organizaciji Bibliotekarskog društva Srbije i Udruženja “Đorđe Ocić”.
Kćerka ovog književnika po kome udruženje nosi ime, Dejana Ocić, navela je da su njegove knjige bile inspirisane zavičajem, a kuća u kojoj je živela porodica vremenom je postala mesto u kome se održavaju različiti kulturni događaji. Sada je u planu da se bogata biblioteka porodice Ocić pretvori u zvaničnu ustanovu koju bi koristili svi zainteresovani građani u ovom delu Slavonije.
Međutim, pre toga potrebno je srediti i popisati obimnu građu i utvrditi broj dela, a da bi se to učinilo neohodna je pomoć bibliotečke struke. Tako su se na okruglom stolu u domu Ocića okupili stručaci iz Narodne biblioteke Srbije, predstavnici udruženja “Đorđe Ocić”, ali i predstavnici muzeja i instituta koji su govorilo o izazovima osnivanja specijalnih biblioteka, u kakvu bi trebalo da preraste i ova.
- Namera je da se porodično književno blago sredi, da bi mogli da ga koriste stanovnici ovog slavonskog kraja, ali i da se u biblioteci sakuplja građa, da se oko nje okupljaju ljudi, koji bi, obnavljajući lična i nacionalna sećanja, mogli da ispričaju priču, i da gostinski ožive Erdabovo – Erdut, Dalj, Borovo, Vukovar – rekla je Dejana Ocić, kćerka Đorđa Ocića.
Ona je ispričala zanimljivu priču kako su od objekata koji su važni za jedno seosko imanje kao što su štala, ili dedina uljara – stvarane kulturne institucije.
Bibliotečke mreže Srbije i Hrvatske
Dejana Ocić je, govoreći o transfomaciji porodične biblioteke, istakla veliku uglogu bibliotekara bez čije pomoći se ne može mnogo toga postići.
- Na pravi put usmerila nas je Jasmina Trifunac, bibliotekar savetnik u Narodnoj biblioteci Srbije, a kao podrška našla nam se i Jelena Glišović, predsednica Bibliotekarskog društva Srbije. Stručni tim će nas svojim iskustvom uputiti u eventualne načine organizovanja i popisivanja bibliotečke građe, ali i u mogućnosti uključivanja privatne porodične biblioteke Doma Ocić u Dalju u bibliotečke mreže Srbije i Hrvatske.
- Od pradedine uljare napravili smo Galeriju “Olajnica”, u kojoj je trenutno izložena minijaturna knjiga iz fonda Narodne biblioteke Srbije “Minijatura na zrnu graška” autora Dejana Vukićevića – napomenula je Dejana Ocić. – Osnivanje te galerije na tragu je onoga što su, 1985. godine, učinili moj otac književnik Đorđe Ocić i njegova braća, sva trojica i sami autori mnogih knjiga, iz oblasti beletristike, ekonomije i tehnologije… Trojicu sinova podržali su, u njihovom školovanju, čak su ih na to i podsticali, roditelji zemljodelci, te ne čudi što su dali svoju saglasnost i roditeljski blagoslov da se štala, taj značajan prostor svakog seoskog domaćinstva, preobrazi u biblioteku. U ovom domu knjiga i pisana reč oduvek bile vanvremena valuta.
Brojne knjige koje se nalaze na porodičnom imanju, decenijama su “migrirale”, većinom na relaciji Beograd-Dalj, koja je bila i najčešća ruta porodice Ocić.
- Tu ima knjiga davnašnjih, još dok se kao mladić na njih pretplaćivao moj stric, akademik Časlav Ocić, koji danas ima najveću privatnu biblioteku u Srbiji, registrovanu kao kulturno dobro – kaže Časlavova bratanica Dejana. – Toj biblioteci on je još ranije priključio i neke od knjiga iz daljske kuće. U Dalj sam prenela očeve knjige iz Beograda, među kojima su brojne i one iz kojih sam i sama učila tokom svojih filozofskih studija, ali i majčine, većinom medicinske knjige. Tu biblioteku obogatile su i manje ili veće poklon-zbirke rođaka i prijatelja.
Plan Udruženja “Đorđe Ocić” je da započne s popisom knjiga tokom 2024. godine, a u tome veliku ulogu imaju i istaknuti predstavnici bibliotečke struke. Na okruglom stolu u Dalju naglašeno je da je ova privatna biblioteka dobar povod za otvaranje značajne teme specijalnih biblioteka, koja bi se, između ostalog, ticala i Srba u Hrvatskoj.
KUNDERA
Na okruglom stolu na imanju porodice Ocić govorili su i predstavnici biblioteka koje rade u muzejima i institutima u Beogradu, a specijalna gošća bila je Jindra Pavelkova iz Brna u Češkoj koja je govorila o biblioteci Milana Kundere.
Prof. dr Dobrila Begenišić iz Narodne biblioteke Srbije razjasnila je kakav je položaj i status specijalnih biblioteka u Srbiji sa stanovišta zakonske regulative i aktuelnog stanja u praksi. Ona je predstavila uslove za njihov rad i razvoj sa stanovišta Pravilnika o nacionalnim standardima za obavljanje bibliotečko-informacione delatnosti, i kako to izgleda u praksi.
- S obzirom na to da razvoj specijalnih biblioteka zavisi od organizacije u čijem sastavu se nalaze, postoje i problemi sa kojima su se susretale ove biblioteke u periodu tranzicije – ukazala je Dobrila Begenišić.
O Biblioteci Eparhije pakračko-slavonske koju je osnovao vladika Kiril Živković, govorio je Blagoja Đukić. On je naglasio da episkopska knjižnica sadrži rukopisne knjige iz 16. veka, kao što je rukopis Crnorečkog jevanđelja, kao i primerak Novog zaveta, sa posvetom Vuka Stefanovića Karadžića.
- Danas ova biblioteka ima 46 rukopisnih knjiga, a druga je u svetu po broju sačuvanih starih srpskih štampanih knjiga kojih ima 64 – rekao je Đukić. – U vlasništvu biblioteke se nalazi i “Četvorojevanđelje” iz Pakre, “Minej za maj”, iz 1531. godine, iz manastira Dragović, dok se 10 rukopisa iz manastira Lepavine nalazi na čuvanju. Tri su sa spiska nestalih knjiga: Zbornik molitava i kanona iz 18 veka, Psaltir sa posledovanjem iz Orahovice iz 17. veka, i Tipik ili ustav crkveni iz Orahovice iz 1590. godine. Pored rukopisa, tu se čuva i oko stotinu ikona sa ikonostasa Veliki Bastaji i Lisičine.
Lj. Begenišić
Povezani tekstovi
