PRE 33 godine pripadnici hrvatskog Zbora narodne garde (zenge) izvršili su zločin nad nad pripadnicima tada legalne državne vojske – JNA, u bjelovarskoj kasarni, koje su strijeljali nakon dobrovoljne predaje. Do danas niko za ovo zlodelo nije odgovarao, podsetio je Dokumentaciono-informativni centar “Veritas”.
Hrvatske snage su ujutro, 29. septembra 1991, otpočele opšti napad na sve vojne objekte JNA u garnizonu u Bjelovaru, koji su prethodnih 15 dana bili pod totalnom blokadom. Komandant 265. mehanizovane brigade, stacionirane u kasarni na Vojnoviću, pukovnik Rajko Kovačević, naredio je obustavu dalje odbrane, odlaganje oružja, predaju vojnika i starešina i njihovo postrojavanje u krugu kasarne, posle čega su, oko 19 sati, “zenge” ušle u kasarnu, iz koje više nije pružen nikakav otpor.
Jure Šimić je, kao predsednik Kriznog štaba Bjelovara, naredio da budu streljani komandant Kovačević i njegovi pomoćnici, potpukovnik Miljko Vasić i kapetan prve klase Dragiša Jovanović.
- Sutradan su, po Šimićevoj naredbi, građani Bjelovara obilazili zauzetu kasarnu, u kojoj su bili izloženi leševi ubijenih oficira, koje su u mimohodu skrnavili pljuvanjem i mokrenjem po njima – kažu u “Veritasu”.
Dok je trajala borba za kasarnu na Vojnoviću, major JNA Milan Tepić (34), komandant skladišta borbenih sredstava Barutana u selu Bedenik, nedaleko od Bjelovara, da bi sprečio njegovu predaju “zengama”, minirao je skladište sa 170 tona eksploziva. U eksploziji su stradali on i vojnik Stojadin Mirković (19), koji, uprkos Tepićevoj naredbi, nije hteo da se preda.
Hrvatska strana je potvrdila gubitak 11 svojih vojnika, zbog čega su posle predaje, iz osvete, streljali komandira straže na tom objektu, starijeg vodnika Ranka Stevanovića iz Prokuplja.
U kasarni na Vojnoviću, pored ovih oficira, poginula su još šestorica pripadnika JNA: Zoran Krstić, Šukri Keljani, Ljubiša Lazić, Nedeljko Jovetić, Ejupi Bertoli i Goran Radovanović. Zarobljeno je 59 oficira, podoficira i građanskih lica na službi u JNA, i oko 250 vojnika, koji su, posle fizičkih i psihičkih zlostavljanja u logorima u Bjelovaru, razmenjeni 9. novembra u tadašnjem Bosanskom Šamcu.
Šestorica zarobljenih rezervista JNA sa područja Bjelovara – Radovan Barberi, Zdravko Dokman, Radovan Gredeljeić, Ivan Hosjak, Boško Radonjić i Milorad Đorđević izdvojeni su i zatvoreni u policijsku stanicu. Odatle su ih četiri dana kasnije izvela uniformisana lica sa fantomkama na glavama i streljala u šumi Česma, nedaleko od mesta Malo Korenovo. Sa njima je bio civil Savo Kovač, iz Bjelovara, koji je, iako je zadobio tri prostrelne rane, preživeo streljanje.
Za ove zločine nad pripadnicima JNA još niko nije osuđen, iako je bilo prijava pred Haškim tribunalom i optužnica pred Vojnim sudom u Beogradu i suđenja pred hrvatskim sudovima.Vrhovni sud Hrvatske pravosnažno je oslobodio Juru Šimića optužbi da je 1991. godine naredio egzekuciju tri oficira JNA.
Hrvatski sudovi oslobađajuću presudu Šimiću zasnivaju na iskazima njegovih saboraca da je on u vreme zauzimanja kasarne bio u prostorijama kriznog štaba i na mišljenju hrvatskih veštaka sudskomedicinske i balističke struke da su uzrok smrti trojice oficira JNA eksplozivne povrede, odnosno delovanje minsko-eksplozivnih sredstava, za šta se Šimić ne tereti.
- Zločin se desio po predaji oko trista oficira i vojnika, koji su videli čin odvođenja njihovog komandanta i njegovih pomoćnika na desetak metara od stroja odakle su se čuli pucnji iz streljačkog oružja i njih više nije bilo među živima. Odakle onda eksplozivne povrede? Svedocima pripadnicima JNA, koji tvrde da su Šimića videli u kasarni, hrvatski sudovi apriori ne veruju, navode iz “Veritasa”.
Predsedništvo SFRJ proglasilo je majora Milana Tepića, 19. novembra 1991. godine, narodnim herojem, poslednjim i jedinim u ratu devedesetih prošlog veka, dok je 31. decembra 1999. vojnik Stojadin Mirković odlikovan Ordenom za zasluge u oblasti odbrane i bezbednosti prvog stepena.
Sveti arhijerejski sinod SPC posthumno je 2014. odlikovao Mirkovića Ordenom Svetog Save trećeg stepena.
V.C.