Jutros je granična policija Bosne i Hercegovine na graničnom prelazu Rača sa Srbijom uhapsila Boru Tomića (1971) kojeg Hrvatska traži zbog ratnih zločina.
Uhapšeni Tomić, prema Veritasovim saznanjima dobijenim od njegovih prijatelja, ima državljanstvo Srbije, gdje živi već duže vremena sa užom porodicom (suprugom i djecom) i državljanstvo BiH koje mu pripada po rođenju, pošto je rođen u Kotor Varošu, gdje mu žive roditelji i ostali članovi šire porodice. Tomić je i uhapšen kada je krenuo u posjetu roditeljima u Kotor Varoš, koje je i posjećivalo vrlo često, ali do sada nije imao problema prilikom prelaska granice.
Prema Veritasovim podacima protiv Tomića i još 27 osoba sa područja Daruvara Županijsko državno odvjetništvo u Bjelovaru je 12.06.1997. godine podiglo optužnicu zbog krivičnih djela ratnih zločina protiv civilnog stanovništva i protiv ratnih zarobljenika.
Tom optužnicom su pored Tomića obuhvaćene i sljedeće osobe: Lončar Milan (1932), Miščević Stojan (1945), Žarković Krste (1963), Marić Nikola (1932), Uskoković Čedomir (1946), Ajdinović Milan (1938), Ratković Stevo (1948), Maravić Marko (1936), Bursać Nenad (1959), Banjeglav Ljubomir (1954), Romanić Milan (1964), Šopalović Milan (1963), Majić Nenad (1969), Kulić Sreten (1965), Zorić Miodrag (1964), Pavković Vasilije (1966), Kuridža Petar (1961), Glumac Rajko (1963), Ćasić Dragomir (1945), Čalić Milan (1963), Bojčić Radoje (1955), Berić Svetozar (1949), Borojević Duško (1956), Bosanac Miloš (1951), Grujić Mladen (1967), Ječmenica Đuro (1948), Karan Stevo (1940), Komlenić Bore (1970), Marić Mišo (1960), Zabrdac Goran (1962), Vukić Boško (1941), Maksić Milivoj (1956) i Plavša Siniša (1972).
Terete se da su od avgusta 1991. godine pa nadalje tokom ratnih operacija na području tadašnje opštine Daruvar, u okviru zajedničkog plana koji je sadržavao osnovne postavke za izdvajanje dijela teritorije Republike Hrvatske, izdavali naredbe ili sami provodili svakodnevna policijska i vojna privođenja civilnog stanovništva toga kraja, zatvarali civile hrvatske nacionalnosti i pripadnike hrvatske vojske, držali civile kao taoce, odvodili ih prvo u zatvor u Bijelu, a potom neke i na Bučje, gdje su bili zlostavljani, mučeni i ubijeni.
Protiv optuženih Ajdinović Milana, Berić Svetozara, Zabrdac Gorana, Plavšić Siniše, Vukić Boška i Ćasić Dragomira postupak je obustavljen zbog smrti ili zbog nedostatka dokaza.
Optuženi Maravić Marko je bio uhapšen na osnovu interpolove potjernice 13.06.2014. godine na graničnom prelazu Srbija – Makedonija, zatim sproveden u zatvor Skopje, gdje je preminuo 28.08.2014. godine.
Optuženi Grujić Mladen je od strane policije BiH uhapšen na osnovu interpolove potjernice 28.11.2020. na graničnom prelazu Šepak između Srbije i BiH. Protiv njega je otvoren ekstradicioni postupak u BiH, odakle je ekstradiran 29.12.2020. u Hrvatsku. Dana 14.04.2021. godine optužno vijeće Županijskog suda u Zagrebu nije potvrdilo optužnicu protiv Grujića zbog nedostatka dokaza, te je protiv njega postupak obustavljen i ukinut mu je istražni zatvor.
I Boro Tomić je po sopstvenom kazivanju, na osnovu interpolove potjernice bio uhapšen 22.07.2014. godine u Sočiju u Rusiji, a dana 28.07.2014. godine pušten iz ekstradicionog pritvora uz obrazloženje da je u pitanju politički proces.
Predmet u odnosu na ostale optuženike, po osnovu izmjena Zakona o primjeni Statuta MKSJ, na postupanje je dostavljen Županijskom sudu u Zagreb kao stvarno i mjesno nadležnom sudu, gdje se čeka zakazivanje glavnog pretresa.
Tomić je po kazivanju njegovih prijatelja bio školovani policajac, te je 1991. godine i raspoređen kao pripravnik u policijsku stanicu u Daruvaru, gdje ga je i zatekao ratni sukob, u kojem se korektno ponašao.
Inače, ovo je već osmo hapšenje osoba srpske nacionalnosti sa područja Hrvatske u ovoj godini. Dvojica su uhapšena prilikom ulaska iz Srbije u Hrvatsku (Milorad Trivunović i Vojislav Medić), jedan je uhapšen prilikom slijetanja na zagrebački aerodrom po povratku iz Velike Britanije (Drago Mitrović), jedan je uhapšen u svom selu kod Vukovara (Boško Karalić, pušten iz istražnog zatvora početkom maja ove godine), peti je uhapšen početkom maja ove godine u Norveškoj po evropskom nalogu za hapšenje (Svetozar Okanović, čeka ekstradiciju), šesti u Grčkoj (Jovan Cvetić, čeka odluku o ekstradiciji) i sedmi u Srbiji (Husnik Ivica, ekstradiran u Hrvatsku).
Na osnovu međunarodnih potjernica koje je raspisao Biro Interpola u Zagrebu, širom svijeta do sada je uhapšeno 183 Srbina, od kojih je 70 i ekstradirano u Hrvatsku. Od ekstradiranih do sada je protiv 30-ice postupak obustavljen ili je optužba odbijena, uglavnom nakon prekvalifikacije djela ratnog zločina u oružanu pobunu, što ima za posljedicu gubitak obeštećenja za vrijeme provedeno u pritvoru.
Trenutno se u hrvatskim zatvorima zbog krivičnih djela ratnih zločina nalazi 26 pripadnika bivše JNA i SVK, od kojih je 16 pravosnažno osuđeno, dok su ostali pod istragom, optužbom ili čekaju pravosnažnost presuda.
U Beogradu i Banja Luci, 28.07.2022.
P R E D S J E D N I K
Savo Štrbac