Parastosom u Crkvi Svetog Marka u Beogradu obeležena 19. godišnjica stradanja srpskih civila u akciji hrvatskih snaga na područje zapadne Slavonije poznatoj pod nazivom “Bljesak”.
Porodice nastradalih i članovi udruženja porodica nestalih i poginulih lica “Suza” položili su vence na spomen-ploču stradalima u Tašmajdanskom parku.
Pripremila Svetlana Vukmirović
Predsednik Dokumentacionog centra “Veritas” Savo Štrbac rekao je novinarima ispred Crkve Svetog Marka da su i danas, 19 godina nakon akcije “Bljesak”, na delu dvostruki aršini i da se postavlja pitanje ko odlučuje o tome čije su žrtve više, a čije manje vredne.
“Ispada da srpske žrtve nisu vredne”, kazao je Štrbac govoreći o sudskim postupcima koji su vođeni za ratne zločine nad Srbima u Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini, kao i na Kosovu.
Prema njegovoj oceni, za te zločine su pred domaćim sudovima ali i sudom u Hagu izricane uglavnom oslobađajuće presude, a tamo gde je i bilo osuđujućih, te presude su bile minimalne i “uvreda su za žrtve”.
On je ukazao na to da Srbija mora da utiče da se holivudska slika o Srbima kao “lošim momcima” popravi, ocenjujući da je dobar potez u tom pravcu kontratužba u sporu sa Hrvatskom pred Međunarodnim sudom pravde u Hagu.
“Kakva god bila presuda Međunarodnog suda, postigli smo cilj da iznesemo naše dokaze i činjenice”, istakao je Štrbac, navodeći da su kontratužbom Srbije obuhvaćene akcije “Bljesak”, “Oluja”, “Maslenica”, “Medački džep” i “Miljevački plato”.
Štrbac kaže da su Hrvati su nakon akcije izvršili asanaciju terena i pokupili 168 ubijenih Srba civila i vojnika i pokopali ih u takozvane grupne grobnice..
“Do sada je eshumirano 145 posmrtnih ostataka a identifikovano ih je nešto više od 50 odsto. Sve skupa od svih tih žrtava do sada je rasvetljena sudbina samo 122 ljudi, civila i vojnika koji su stradali u toj akciji a mnogima se ne znaju lokacije gde su pokopani”, kaže Štrbac.
U dvodnevnoj operaciji “Bljesak”, koja je počela 1. maja 1995. godine oko pet sati ujutro artiljerijskim napadom na Pakrac, hrvatska vojska je preuzela kontrolu nad zapadnom Slavonijom.
U toj akciji stradao je veliki broj srpskih civila, a više hiljada njih je napustilo to područje.
Na evidenciji “Veritasa” nalaze se imena 283 poginula i nestala Srbina u toj akciji, od kojih 104 civila i 11 pripadnika policije. Među žrtvama je, prema podacima “Veritasa”, 55 žena, 11 odsoba mlađih od 18 godina i 73 osobe starije od 60.
Kako navodi “Veritas”, u poslednje četiri godine ekshumirano je 145 posmrtnih ostataka iz grupnih i pojedinačnih grobnica, od čega je 79 identifikovano.
Na evidenciji Koordinacije srpskih udruženja porodica nestalih, ubijenih i poginulih sa prostora nekadašnje Jugoslavije, više od 1.800 ljudi srpske nacionalnosti u Hrvatskoj vodi se kao nestalo.
Prema izveštaju Hrvatskog helsinškog odbora za ljudska prava (HHO), koji je predstavljen 24. jula 2003, pripadnici hrvatske vojske su u akciji “Bljesak” ubili ukupno 83 srpska civila. Od tog broja, njih 30 ubijeno je u napadima na izbegličke kolone, a 53 osobe su ubijene u svojim kućama.
U maju 2013. Tužilaštvo za ratne zločine Srbije saopštilo je da tesno sarađuje sa Tužilaštvom Hrvatske na rasvetljavanju ubistva 21 srpskog civila prvog dana akcije “Bljesak”.
Povezani tekstovi
