Islam Grčki, do 18. veka nosio je naziv “Sed Islam”, bio je poslednji bedem islama i najzapadnija tačka Osmanskog carstva ali i mesto odakle je u svoje ratne pohode protiv Osmanlija, odlazio Stojan Janković – jedan od vođa uskoka u Dalmaciji. U Islamu Grčkom i danas stoji kula Stojana Jankovića koju je, kao i plemićku titulu, dobio od Mlečana, za svoje zasluge u borbi protiv Turaka.
U toj kuli čuva se deo istorije ovog mesta ali i sećanje na pisca Simu Matavulja koji je bio učitelj u Islamu Grčkom, kao i na pisca Vladana Desnicu, koji je u njoj stvarao i čijoj porodici je u nasleđe kula pripala.
Islam Grčki je pre rata bio najveće selo u opštini Benkovac i u njemu je živelo oko 1500 Srba. Posle rata u njega se vratilo manje od sto ljudi.
Pre akcije “Oluja”, u Islamu Grčkom svi su živeli od poljoprivrede, od proizvodnje i prodaje voća i povrća koje je odande stizalo do svih većih pijaca u Hrvatskoj. Islam Grčki ima najplodniju zemlju u Dalmaciji i pre rata hektar zemlje je dostizao neverovatne cifre – od 50.000 do 100 hiljada maraka. Kako i od čega žive oni koji su se vratili u Islam Grčki i kakvu budućnost ima ovo selo, saznaćete u novom izdanju emisije “Kvadratura kruga” koja je emitovana u subotu 19. januara od 18.30 na RTS 1.
Urednik emisije Branko Stanković autor je 18 dokumentarnih filmova i dve drame koje su ekranizovane na RTS-u, a i mnoštva dokumentarnih emisija, koje su, kao i filmovi, nagrađivane na domaćim i međunarodnim festivalima.
Povezani tekstovi
