U crkvi Svetog Marka u Beogradu služen je parastos poginulim borcima Teritorijalne odbrane opštine Grubišno Polje u ratu u Hrvatskoj 1991. godine, kao i civilima sa tog područja stradalim u periodu od 1991. do 1997. godine.
Na području istočne Bilogore, smeštene na severozapadu Hrvatske između Bjelovara, Daruvara i Virovitice, tokom i posle rata život je izgubilo 76 osoba, većinom srpske nacionalnosti i onih koji su bili u rodbinskim vezama sa srpskim porodicama.
Akcija hrvatskih paravojnih snaga “Otkos-10”, gotovo nepoznata srpskoj javnosti, počela je 31. oktobra 1991. godine napadom na pripadnike Teritorijalne odbrane opštine Grubišno Polje, koja je tada bila u sastavu Banjalučkog korpusa Jugoslovenske narodne armije. Ta akcija je bila izvedena u trenutku kada Hrvatska nije bila međunarodno priznata država, kaže predsednik Zavičajnog udruženja “Bilogora” Dušan Jelić.
“Akcija je bila na području istočne Bilogore. U njoj je stradalo 76 civila. Uglavnom su to srpska sela koja presecaju Hrvatsku između Virovitice, Grubišnog Polja, Bjelovara i Đurđevca. Kompletno stanovništvo napustilo je Bilogoru 31. oktobra i 1. novembra 1991. godine, a 3. novembra je zasedalo Predsedništvo i Vlada koja je izdala saopštenje osudivši Hrvatsku. Tada su očišćena 23 bilogorska sela i jedan broj žitelja još 15 naselja”, podseća Jelić.
Posle povlačenja Srba sa Bilogore, usledilo je sistematsko paljenje i miniranje srpskih kuća, pljačkanje imovine i ubijanje preostalih srpskih civila. Neki su, poput bračnog para Orić iz sela Topolovice, zaklani i spaljeni.
Sekretar Udruženja Bilogora Ranko Radelić podseća da su ustaše započele etničko čišćenje Srba tokom Drugog svetskog rata, a završile ga u građanskom ratu tokom devedesetih godina.
“Na čitavom tom prostoru od 700 kilometara kvadratnih pred Drugi svetski rat živelo je 18.000 Srba. Od tog broja pred rat devedesetih taj broj je bio 6.000. Danas ih je 1.000. Među 6.000 koji su se povlačili pred napadom hrvatskih paravojnih snaga u Bilogori, bilo je 250 onih koji nisu bili Srbi. Bilo je Čeha, Mađara, Hrvata i mnogih drugih, jer je opština Grubišno Polje bila poznata kao višenacionalna zajednica”, navodi Radelić.
Za zločine nad Srbima počinjene u istočnoj Bilogori, ali i u akciji “Otkos-10” na području opštine Grubišno Polje još niko nije odgovarao ni pred Haškim tribunalom ni pred hrvatskim sudovima.
Povezani tekstovi
