GLINA će imati Srpski kulturni centar. U ovom gradiću u Hrvatskoj uveliko se obnavlja kuća srpske porodice Letić, koja će biti otvorena na proleće sledeće godine i postaće mesto okupljanja ne samo naših sunarodnika iz ovog mesta već i sa cele Banije. Smeštena je u centru Gline, u blizine nekadašnje Crkve Presvete Bogorodice, u kojoj su ustaše avgusta 1941. počinile jedan od najmonstruoznijih pokolja Srba tokom Drgog svetskog rata
Osijek, Pakrac, Rijeka, Zadar…
TeKROZ program kapitalnih investicija, za koji novac dobijamo od Republike Hrvatske, izgrađeni su i obnovljeni objekti koji su središta za edukativne, kulturne, društvene i sportske programe štite i čuvaju kulturnu baštinu, jačaju identitetsku pripadnost, a podstičemo i zaposlenost. Trenutno imamo 29 takvih objekata, u vlasništvu ili suvlasništvu, u Vukovaru, Belom Manastiru, Osijeku, Slatini, Virovitici, Slavonskom Brodu, Pakracu, Zagrebu, Dvoru, Petrinji, Glini, Rijeci, Udbini, Kninu, Zadru… Na nekima od projekata partner nam je i Srpska pravoslavna crkva – kaže Emina Đurašević.
Osim što su u njemu sačuvani neki originalni delovi i elementi stare zgrade, budući Srpski kulturni centar u Glini, biće višenamenski prostor gde će se odvijati obrazovni, kulturni, društveni i sportski programi Srba sa Banije, ali i iz cele Hrvatske. Inicijativa za njegovo uređenje potekla je od Srpskog nacionalnog vijeća (SNV) koje i finansira projekat kroz svoj program kapitalnih investicija.
- Razmatrano je nekoliko opcija za lokaciju Srpskog kulturnog centra u Glini. Izabrana je kuća porodice Letić upravo zbog značaja koji ima: nalazi se u centru Gline u neposrednoj blizini nekadašnje srpske pravoslavne crkve Presvete Bogorodice koja je porušena tokom glinskog pogroma nad Srbima, a i porodica Letić uživala je veliki ugled među srpskom zajednicom.
Ilija Letić, ubijen 1941, prilikom hapšenja, i njegova porodica bili su poznata trgovačka i pekarska familija u banijskom kraju. Svesni svih dešavanja i istorijskog značaja nije nam bilo teško da se odlučimo. Na “čvrstim istorijskim temeljima” želimo da nastavimo i negujemo rad naše zajednice na ovom području istovremeno ga obogaćujući u korak s vremenom i uslovima u kojima se nalazimo – kaže za “Novosti” Emina Đurašević, rukovodilac Odeljenja za kapitalne projekte i upravljanje imovinom SNV.
Ona kaže i da su na postojećoj, originalnoj kući planirane manje promene koje omogućavaju da se dobije višenamenski prostor koji po potrebi poprima ulogu galerije, sale za okupljanja i organizovanje kulturnih i obrazovnih događaja, kao i kancelarije koje će služiti kao sedište nekih srpskih institucija.
Sećanje na glinsku crkvu
NOVIM rešenjem, na ulazu u Srpski kulturni centar, postavljamo i dvospratni svetlarnik koji poprima formu prostornog negativa nekadašnjeg zvonika srpske pravoslavne crkve Presvete Bogorodice, čime želimo dati svoj obol, doprinos, negovanju kulture sećanja – kaže naša sagovornica.
- U aneksiranom spoljašnjem delu kuće Letića čuvamo nekadašnju staru, izvornu, pekarsku peć za hleb i dograđujemo svojevrsnu narodnu kuhinju kao i malu spoljašnju pozornicu za programe koji će se održavati leti. Enterijer će biti uređen tako da se prisećamo i znamenitih ljudi glinskog kraja – objašnjava Đuraševićeva i naglašava da osim što će biti centar okupljanja srpske zajednice iz Gline i sa celog banijskog kraja, daće i kroz različite programe svoj doprinos zaustavljanju negativnih tendencija, ali i uspostavljanju narušenih međuetničkih odnosa sa većinskim hrvatskim stanovništvom.
Na području cele Banije, kako kaže naša sagovornica, živi oko 12.000 Srba, što je oko devet odsto od ukupnog broja žitelja ovog kraja. U Glini je taj odnos nešto drugačiji, jer petina stanovništva, njih oko 1.500, naši su sunarodnici.
- Zbog posledica rata, starosne dobi, iseljavanja i ekonomskih prilika srpska zajednica na području Banije znatno je osiromašena prvenstveno u smisla broja. No, to je trend koji nije problem samo u našoj zajednici – kaže Đuraševićeva.
J. Matijević
Povezani tekstovi
