Oko 3.200 starih i nemoćnih, koji nisu hteli ili nisu mogli napustiti ognjišta tokom vojne akcije “Oluja”na silu su internirani u logore za civile
Kako je Jovan Dučić najbolje opisao Hrvate u jednoj rečenici?
Veliki srpski pesnik Jovan Dučić rekao je: „Hrvati su najhrabriji narod na svetu ne zato što se ničega ne boje, nego zato što se ničega ne stide”. Za samo pola veka, Hrvatsku su etnički očistili od Srba.
Posao koji je započela nacistička Nezavisna Država Hrvatska u vreme Hitlera, kada je u konclogorima i jamama skončalo na stotine i stotine hiljada Srba, dovršen je pola veka kasnije, 1995. godine u takozvanoj akciji “Oluja”. Potonji poduhvat svakog 4. avgusta slave kao “Dan pobede i domovinske zahvalnosti”, uz ocenu da u pitanju nije bio egzodus Srba, već vojna operacija “čista kao suza”.
Savo Štrbac, diektor dokumentacionog centra “Veritas”, koji se bavi prikupljanjem dokumenata o progonima i stradanjima, te uništenoj imovini lica srpske nacionalnosti na području Hrvatske, objasnio je za 24sedam zašto je “Oluja”, posle Jasenovca, jedan od najstrašnijih događaja u istoriji srpskog naroda.
Četvrtog avgusta 1995. godine oružane snage Republike Hrvatske, uz odobrenje SAD-a i podršku NATO-a, u sadejstvu sa snagama Hrvatskog veća odbrane i Armije BiH, izvršile su agresiju na Srpsku autonomnu oblast Krajina – Srpsku Dalmaciju, Liku, Kordun i Baniju, u sastavu tadašnje Republike Srpska Krajina..
- Agresija je izvršena uprkos činjenicama da je ta oblast bila pod zaštitom UN-a, pod nazivom sektori “Jug” i “Sever”, i da su predstavnici RSK dan pre u Ženevi i Beogradu prihvatili predlog međunarodne zajednice o mirnom rešenju sukoba. Kako je “Oluja” pripremana najbolje govori podatak da je protiv krajiških Srba, oko 230.000 žitelja sa oko 30.000 vojnika, angažovano oko 200.000 vojnika, od kojih je direktno u operaciji učestvovalo 138.500 pripadnika Hrvatske vojske i policije. Ako se tome dodaju snage BiH i NATO, omjer vojnika bio je najmanje 7:1 u korist agresora, navodi Štrbac.
Strah od novog Jasenovca
Za nekoliko dana neravnopravne borbe slomljen je otpor srpske vojske. Narod zapadne Krajine, njih preko 220.000, poučen “istorijskim iskustvom”, kreće u dotad najveću srpsku “seobu”, kako kaže, na istok braći po veri i naciji.
- I kad je prestao svaki otpor srpske vojske, agresor je ubijao ljude koji nisu hteli ili mogli sa svojih vekovnih imanja, ali i one u izbegličkim kolonama, i do Une i preko Une, duboko u teritoriju tadašnje Republike Srpske.
Na evidenciji Veritasa nalaze se imena 1.881 poginulih i nestalih Srba iz ove akcije i posle nje, od čega 1.233, od kojih su oko tri četvrtine bili stariji od 60 godina.
Oko 3.200 starih i nemoćnih, koji nisu hteli ili nisu mogli napustiti ognjišta, na silu su internirani u logore za civile. Krajina je opustošena, opljačkana pa porušena i zapaljena. Nisu bili pošteđeni ni crkveni, kulturni, istorijski srpski, kao ni antifašistički spomenici.
Taktika spržene zemlje
Ova agresija, kaže dalje direktor Veritasa, pod kodnim nazivom “Oluja”, sprovođena je, kao uostalom i one koje su joj prethodile (“Miljevački plato”, “Maslenica”, “Medački džep” i “Bljesak”), po taktici “spržene zemlje”, što je polovinom novembra 1995. godine doseglo razmere potpunog zatiranja srpske zajednice u Krajini.
- Četvrt veka kasnije, američki ambasador u Hrvatskoj iz vremena “Oluje”, Piter Galbrajt, obelodanio je da je on lično pre sastanka u Ženevi Hrvatima dao “zeleno svetlo” za napad na SAO Krajinu zbog procene da se Srbi iz RS i RSK spremaju da napadnu zaštićenu enklavu “Bihaćki džep”, pa su tako, birajući između dve zone pod zaštitom UN-a, Amerikanci, kao “manje zlo”, žrtvovali Srbe u Krajini zarad muslimana u Bihaću, dodaje Štrbac.
Za zločine nad Srbima u “Oluji” sudilo se trojici hrvatskih generala pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju. Pretresno veće je jednoglasno zaključilo da su dvojica od trojice optuženih generala bili učesnici udruženog zločinačkog poduhvata, čija je zajednička svrha bila trajno uklanjanje srpskih civila iz Krajine silom ili pretnjom silom, i osudilo ih na dugogodišnje kazne zatvora, ali je Žalbeno veće, tesnom većinom, sa tri prema dva, poništilo prvostepenu presudu i oslobodilo optužene generale po svim tačkama optužbe.
Međunarodni sud pravde je kroz obrazloženje svoje presude iz februara 2015. godine operaciju “Oluja” kvalifikovao kao akciju etničkog čišćenja – Hrvati su hteli srpsku teritoriju bez Srba očekujući da oni sami odu, a ne da ih “unište u celosti ili delimično”. A da bi ih naterali da napuste svoja vekovna ognjišta, granatirali su njihove gradove i izbegličke kolone, ubijali i fizički i psihički zlostavljali zaostale civile i vojnike i sprečavali im povratak, ali ni to sve skupa, po oceni suda, nije doseglo nivo genocida.
Ustaše i pristaše
Posle pomenutih sudskih postupaka, kaže Štrbac, umesto da odustane od slavljenja “akcije etničkog čišćenja i masovnih zločina” kao dvostrukog državnog praznika “Dan pobede i domovinske zahvalnosti” i “Dan hrvatskih branitelja”, Hrvatska slavlje iz godine u godinu pretvara u veličanje ustaštva i izlive mržnje prema Srbima.
Tom i takvom slavlju, naglašava direktor Veritasa, na sramotu svih proganih Krajišnika i većine Srba koji su ostali ili se vratili u RH, 2020. godine pridružili su se i predstavnici ostatka Srba u Hrvatskoj okupljenih u Samostalnoj demokratskoj srpskoj stranci (SDSS) kao koalicioni partneri stranke na vlasti, HDZ-a, pod čijom vlašću je i izvedena akcija “Oluja”.
Autor: Lj. Keković
Povezani tekstovi
