Kraljevski grad, kako je Knin prozvala nova HDZ vlast, svake godine je sve tužniji.
Sveopšti dernek u Kninu povodom proslave 21 godine “Oluje” služi samo onima koji ubiru političke poene za predstojeće izbore, ali i braniteljima koji na taj način uporno dokazuju da su zaslužili visoka primanja za domoljublje.
Šta ima da se slavi posle 21 godine. Tvornica vijaka umesto predratnih 3.500 radnika sada broji 400-500 radnika. U nekad najpoznatijem železničkom čvorištu Hrvatske pisak lokomotiva se gotovo ne čuje.
Većina Srba napušta grad 4. ili 5. avgusta jer ne žele da gledaju proslavu “Oluje”, a sve više takav dernek smeta i starim Hrvatima u ovom gradu. U svim hramovima Dalmatinske eparhije služeni su parastosi stradalim Srbima 4. avgusta i pored svih pritisaka. Taj običaj je počeo pre pet godina.
Manastiri
Nažalost, i dalje je prisutan veliki jaz, a to je bilo vidljivo i prilikom proslave stogodišnjice Fudbalskog kluba Dinara, koji je bio rasadnik velikih fudbalera kao što su Ilija Petković, Radomir Vukčević i Nikša Đujić. Na proslavi nije bilo Srba jer Hrvati nisu hteli da radimo zajedničku monografiju. Tako su Hrvati uradili svoju, a mi svoju monografiju kluba i to u Beogradu.
Nekada je Dinara bila član republičke lige Hrvatske, a danas se bori u takozvanoj beton ligi.
Jedina svetla tačka za Srbe u Kninu su tri manastira: Dragović na reci Cetini, Sveti Arhangel na Krki i Krupa na istoimenoj reci. U manastiru Sveti Arhangel predstoji tradicionalno veliko okupljanje Srba na Preobraženje, 19. avgusta. Pre deset godina bilo je čak 10.000 vernika na tom događaju, a prošle svega 5.000.
Ovde cveta jeftini turizam, a tome doprinose Srbi koji dolaze u Knin kako bi prespavali u obnovljenim kućama, a potom se spuštaju 40 kilometara kolima do proverenih plaža. To su lokacije na moru gde poznaju ugostitelje i gde su bezbedni. Ručak na plaži za četvoročlanu porodicu iznosi oko 40 evra, a uveče se vraćaju u Knin gde mogu prespavati za 15 evra po osobi.
Sahrane
Kultura je potpuno zamrla. Postoje tri hrvatska kulturno-umetnička društva, a Srbi čuvaju tradicionalnu ojačku pesmu u sedam mesta u Kninu i okolini. Imamo dva kioska na kojima se prodaje srpska štampa. Za razliku od prošle godine kada su srpske novine bile rasprodane već do 11 sati, ovog leta se mogu naći i u poslepodnevnim satima.
Srbi se okupljaju u dva kafića koji su poznati po nezvaničnim nazivima “Terazije” i “Nušićev prolaz”. Čak 50 srpskih učenika pohađa petogodišnju srednjoškolsku nastavu na bogosloviji “Sveta tri jerarha”, a potom idu da studiraju teologiju u Beogradu ili Rusiji.
Nažalost, čak 80 odsto rada sveštenika su sahrane, a kada su venčanja ili krštenja ceo grad slavi. Katoličke crkve samo niču, tako je jedna sva u mermeru i mesingu podignuta usred Knina, dok u najstariju srpsku crkvu Svetog Georgija provaljuju dva puta mesečno.
Ranije je u Kninu 10.000 ljudi živelo, a 12.000 radilo, a danas po nekim podacima ovde je 9.000 stanovnika, međutim, to je relativno.
Izolacija
Nekadašnji najpoznatiji spomenik hrvatske, ali i srpske prošlosti Kninska tvrđava, koja je kategorisana kao spomenik nulte kategorije, dovedena je u pitanje jer je skrnavljena postavljanjem spomenika Tuđmanu na najvišem bastionu i izgradnjom novog Muzeja “Oluje”. To je bilo nezamislivo u bivšoj državi jer ni Tito nije mogao dobiti mesto na toj tvrđavi.
Danas u Kninu živi maksimalno 2.000 Srba (15 odsto stanovništva) pa im ćirilica po hrvatskom pravu ne pripada. Od nekadašnje opštine Knin koja je brojala 46.000 stanovnika, Srba je bilo 92 odsto.
Posla nema ni za Hrvate pa je tendencija da Srbi povratnici sve češće kreću u novo izbeglištvo u Srbiju. Mladi Hrvati, takođe, napuštaju grad u kojem su sa svojim roditeljima dovedeni 1995. godine.
NI REČI O MASOVNIM GROBNICAMA
I dalje nema ni spomena o najvećoj masovnoj grobnici na Kninskom groblju gde su istražitelji Haškog tribunala ekshumirali 306 tela Srba ubijenih u agresiji na Knin što se i dalje zove oslobađanje. To je najveća masovna grobnica u Hrvatskoj gde su pokopani uglavnom civili i zarobljeni srpski vojnici.
Pored ove ekshumirane grobnice u okolini Knina, a i šire u Hrvatskoj postoji više od 30 masovnih srpskih grobnica koje su registrovane i poznate, ali vlast u Zagrebu uporno izbegava ekshumacije i na taj način stalno umanjuje broj srpskih žrtava, a na spisku Udruženja porodica nestalih Krajišnika “Suza” i dalje se nalazi oko 1.600 Srba.
Povezani tekstovi
