Uoči obilježavanja godišnjice Državno odvjetništvo Republike Hrvatske objavilo je nove podatke o procesuiranju ratnih zločina počinjenih na području Škabrnje i Nadina u novembru 1991. godine, piše Slobodna Dalmacija u današnjem elektronakom izdanju.
Nakon dovršene istrage pred Županijskim sudom u Splitu, 25. aprila podignuta je optužnica protiv Zorana Tadića, 63-godišnjeg državljanina Srbije i Australije, koji se smatra odgovornim za smrt trideset mještana i trinaest “branitelja” sela u dijelu Škabrnje zvanom “Ambar”.
Optužnica je potvrđena 15. jula, a početak suđenja zakazan je za 4. jul 2023, pred Županijskom sudu u Splitu, gdje će mu se najvjerojatnije suditi u odsustvu.
Kao komandir “2. specijalnog voda” TO Benkovac zv. “Dobrovoljački vod” iz pravca Zemunika Gornjeg, Tadić se optužnicom tereti da je po naredbi započeo ničim motivisani napad na Škabrnju djelovanjem granata iz tenkova, minobacača, višecjevnih bacača raketa i naoružanim vojnicima. Zajedno s pripadnicima “2. specijalnog voda”, u pratnji tenkova i oklopnih transportera ušao je u dio Škabrnje zvani “Ambar” u kojem je živjelo uglavnom hrvatsko stanovništvo. Tamo su on i drugi nepoznati dobrovoljci uz uništavanje stambenih, privrednih i vjerskih objekata bez izbora cilja i vojnih potreba, iz neposredne blizine iz vatrenog oružja ubili trideset mještana i trinaest branilaca sela.
Samo dan ranije, 3. jula 2023. pred Županijskom sudu u Splitu, zakazan je i pretres protiv šestorice državljana Srbije i jednog državljanina Bosne i Hercegovine. Stavlja im se na teret da su njima podređene jedinice i njihovi pripadnici 18. novembra 1991. u Škabrnji usmrtili 44 civila, pretežno starije životne dobi. Potom su u vremenu nakon toga pa do 12. marta 1992., tokom privremene okupacije Škabrnje, usmrtili još 21 civila, takođe pretežno starije životne dobi.
Nakon što je pred Županijskim sudom u Splitu 8. jula 2020. potvrđena optužnica Županijskog državnog odvjetništva u Splitu od 17. novembra 2015. protiv šestorice državljana Republike Srbije i jednog državljanina Bosne i Hercegovine zbog učina krivičnog djela djela ratnog zločina protiv civilnog stanovništva iz člana 120. stav 1. u vezi s članom 28. Osnovnog krivičnog zakona Republike Hrvatske (komandna odgovornost), 26. oktobra 2022. primljen je poziv Županijskog suda u Splitu za pretres u predmetu zakazanu za 3. jula 2023.
Optuženi se terete i da su 19. novembra 1991. u Nadinu njima podređene jedinice i njihovi pripadnici, usmrtili devetoro civila, pretežno starije životne dobi, te od 19. novembra 1991. pa do 31. decembra 1992. i još dvoje civila, čija su tijela zatim s kućom zapalili, a tokom januara 1992. godine i silovali žensku osobu rođenu 1913. godine.
Optužnicom su obuhvaćeni komandant 180. motorizirane brigade JNA Tripko Čečović (74), načelnici stanice javne bezbednosti u Benkovcu Boško Dražić (58) i Slobodan Vujko, načelnik stanice javne bezbednosti u Obrovcu Đorđe Jelić (60), komandant TO Benkovac Zoran Lakić (65), komandant TO Obrovac Jovan Dopuđ (73), komandant 92. motorne brigade Republike Srpske Krajine Ilija Mašić (75), te Pavle Samaradžić (70), pukovnik JNA.
Tereti ih se da nisu poduzeli mjere kako bi spriječili postupanja vojnika i policajaca kojima su komandovalii već su dopustili postupke svojih podređenih i na taj način počinioce dodatno motivisali da tako postupaju, uslijed čega je ubijeno najmanje 214 osoba, prema civilnom stanovništvu se nečovječno postupalo i nanesene su mu velike patnje, teško tjelesno povređeno je najmanje 19 osoba, silovano je najmanje pet ženskih osoba, te je uništeno i teško oštećeno 9.575 stambenih i privrednih objekata.
Na teret im se stavlja da su od jula 1991. godine do marta 1993. godine, kao pripadnici tadašnje JNA, postupali protivno odredbama IV Ženevske konvencije o zaštiti građanskih osoba u vrijeme rata i Dopunskih Protokola I i II uz Ženevsku konvenciju od 12. avgusta 1949. na području tadašnje opštine Benkovac, i to mjesta Polače, Bulića, Lišana Ostrovačkih, Vukšića, Korlata, Šopota, Raštevića, Jagodnje Donje, Lepurima, Pristegu, Škabrnji, Nadinu, Pridrazi, Smilčiću, Paljuvu, Podgradini, Zemuniku Donjem, Zemuniku Gornjem, Popovićima, Podgrađu, Perušiću Benkovački, Perušić Donji, Pridraga, Rodaljicama, Lisičiću, Proviću, Dobropoljcima, Vrani, Podlugu te tadašnje opštine Obrovac i to mjesta Meki Doci, Kruševa, Bruške, Zatona Obrovačkog i Medviđe.
Kao visokorangirani komandanti tadašnje JNA, za vrijeme i nakon napada jedinica kojima su komandovali s ciljem zastrašivanja i protjerivanja civilnog stanovništva hrvatske nacionalnosti, tokom napada i okupacije tih područja, protivno pravilima međunarodnog ratnog i humanitarnog prava, dopustili su ubijanja, silovanja, mučenja, nečovječna postupanja prema civilnom stanovništvu, kao i uništavanje i oštećenja imovine.
Prema saznanjima Veritasa dvojica optuženih, Jovan Dopuđ i Đorđe Jelić su u međuvremenu preminuli.
Veritas.info