6.6. Stradali na teritoriji Republike Srpske (BiH)
6.6.1. Poginuli i nestali Srbi iz RSK na području Republike Srpske (BiH), u sukobima sa HV, HVO i Armijom BiH, u graničnom pojasu ili u aviogranatiranjima izbjegličkih kolona, svrstani su u direktne žrtve akcije „Oluja“. U ovoj kategoriji nalazi se 37 lica, od toga 23 civila i 14 vojnika; 34 su stradali od HV, 1 od HVO i 2 od ABiH.
6.6.2. U aviogranatiranju izbjegličke kolone, dana 07.08.1995. godine kod Bravskoga (topografski nazivi ovog mesta su jos Klenovac i Janjilo), koje se nalazi između Petrovca i Ključa, od strane hrvatskih aviona, poginulo je devet lica, među kojima četvero djece i djevojka od 20 godina, a nekoliko desetina ih je, što teže što lakše, ranjeno. Ova izbjeglička kolona krenula je iz Sjeverne Dalmacije i Like i u Martinbrodu preko Une prešla u Republiku Srpsku.
ŽRTVE: 1. Drča Darinka (1927) iz Brotinje, Donji Lapac; 2. Drča Jovica (1989) iz Brotinje, Donji Lapac; 3. Dubajić Mirjana (1974) iz Brotinje, Donji Lapac; 4. Rajić Nevenka (1984) iz Donjeg Lapca; 5. Rajić Žarko (1986) iz Donjeg Lapca; 6. Stjelja Branko (1923) iz Zagrada, Benkovac; 7. Stjelja Mirko (1961) iz Zagrada, Benkovac; 8. Vuković Darko 1982. iz Donjeg Lapca; 9. Vuković Krstan (1951) iz Donjeg Lapca
Na licu mjesta identifikovani su: Rajić Nevenka i brat joj Žarko, koji su bili pokopani u Banja Luci, a kasnije su njihovi posmrtni ostaci prebačeni u Apatin i Vuković Krstan i sin mu Darko, koji su sahranjeni na groblju u selu Han Kola pored Banja Luke.
Drča Darinka i njen unuk Jovica i njihova rođaka Dubajić Mirjana bili su pokopani na lokaciji Čaplje kod Sanskog mosta, odakle su ekshumirani 06.08.2001. a njihovi posmrtni ostaci su prenešeni na groblje Suvaja kod Donjeg Lapca.
Događaj nije obuhvaćen optužnicom u predmetu Oluja pred MKSJ.
Izbjeglička kolona sa Korduna i Banije kretala se prema Uni i na mostu između Dvora i Novog grada prešla u Republiku Srpsku. Jedan dio kolone kod mjesta Svodna takođe su granatirali hrvatski avión 8. avgusta 1995. oko 18 sati. Tom prilikom je poginulo najmanje tri lica, a ranjeno ih je, teže i lakše, najmanje 15 lica.
ŽRTVE: Galogaža Marija (1930), Galogaža Rade (1955) i Malobabić Mile (1953), svi iz Slavskog Polja kod Vrginmosta. Svi identifikovani na licu mjesta i sahranjeni na Gradskom groblju u Prijedoru.
Izvori Veritasovih saznanja o ovom napadu su Soka Malobabić, supruga ubijenog Mila, koja je u napadu bila i sama ranjena, baš kao i njena maloletna deca, kao i Vida Galogaža, supruga Radetova, takodje ranjena u ovom napadu, te novinar RT RS Rade Mutić, koji je izvještavao sa lica mjesta.
Događaj nije obuhvaćen optužnicom u predmetu Oluja pred MKSJ.
6.6.3. Na području BiH, uglavnom tadašnje Republike Srpske, stradalo je i 45 lica iz kategorije indirektnih žrtava, među kojima se nalazi 28 žena i 17 muškaraca, te 38 civila i 7 vojnika. Civila je najviše umrlo „prirodnom smrću“ u izbjegličkim kolonama, a što se tiče uniformisanih lica: 2 su stradala u saobraćaju, 2 u međusobnim obračunima, 1 „prirodnom smrću“ i 2 na zasad nepoznat način.
6.6.4. Na području BiH u postolujnom vremenu, od avgusta do oktobra 1995., stradalo je još najmanje 25 uniformisanih lica. Radi se o Srbima koji su nakon napuštanja RSK prisilno mobilisani dok su se u izbjegličkoj koloni kretali kroz Republiku Srpsku, odnosno na granici između Republike Srpske i tadašnje SRJ, odnosno u Srbiji i vraćeni na ratište u BiH, gdje su živote izgubili u sukobima sa HV, HVO, i A BiH. I ove žrtve vodimo kao žrtve rata, ali ih nismo stavili u žrtve akcije „Oluja“.
6.7. Broj stradalih od 4. do 12. avgusta 1995. godine
U akciji Oluja od 04. do 12. avgusta 1995., po VERITAS- ovim podacima, stradalo je 1.513 lica (direktne žrtve), od toga 887 civila, 616 vojnika i 10 milicionera.
Likvidacije Srba su se dešavele u svim regijama a načini likvidacija su bili skoro identični, što najbolje ilustruju dnevne kompilacije izvještaja Kriznog humanitarnog štaba, sa sjedištem u Zagrebu.
6.8. Stradali u napadima na kolonu između Gline i Dvora
U izbjegličkoj koloni na drumu Glina – Dvor na različite načine (iz artiljerskih granata, aviogranata, klanjem, ubijanjem iz pješadijskog oružja) najviše od HV, a djelomično i zajedničkim djelovanjem HV i pripadnika 5.MK A BIH, ubijeno je najmanje 189 ljudi. Među ubijenima je najviše ljudi sa Korduna i od Plaškoga (Lika), od kojih je više od dvije trećine civila.
Na ovom drumu kod mjesta Žirovac izbjegličku kolonu napali su istovremeno pripadnici HV–a (“crne mambe”) i 5.MK A BiH (“505. Bužimska”), kojom prilikom je stradalo najmanje 67 lica, od toga 43 civila, 23 vojnika i 1 milicioner. Među stradalima su 46 muškaraca i 21 žena, najviše ih je bilo sa područja Korduna (49). O ovom napadu postoji i video zapis, snimljen od pripadnika 505. Bužimske brigade.
Pobijeni su pokopani u više grupnih grobnica, od kojih su ekshumirane ona u Dvoru (64 leša) i u Petrinji (164 leša), od čega je identifikovano 88 (21 sa groblja u Dvoru i 67 sa groblja u Petrinji), dok su ostali još u postupku identifikacije.
Od ukupnog broja stradalih kod Žirovca, do sada je identifikovano 17 lica, dok se ostali i dalje vode kao nestali.
6.9. Žrtave stradale u Kninu
Na opštini Knin u Oluji i postoluji stradalo je ukupno 357 lica, od toga 237 civila, 115 vojnika i 5 milicionera, dok je na području samog grada Knina stradalo 70 lica, od toga 36 civila, 31 vojnik i 3 milicionera.
Sa Kninskog groblja 2001. godine, u organizaciji ICTY, ekshumiran je 301 leš, od čega je do sada identifikovano 250 posmrtnih ostataka. Među identifikovanima nalaze se i lica koja nisu sva sa područja Knina i kninske opštine.
Povezani tekstovi
