Ubistava iz nehata (nenamjerno ubistvo od strane saborca na izvršavanju borbenog zadatka) stradalo je 59 58 lica;
Samoubistva (voljno oduzimanje sopstvenog života, vatrenim oružjem, vješanjem, utapanjem, eksplozivnim napravama i sl.) su počinila 94 lica.
U saobraćaju (prilikom odlaska na ili povratka sa položaja uključujući i vazdušni saobraćaj) život je izgubilo 98 96 lica;
Prirodnom smrću (smrt koja se desila u vezi sa izvršavanjem borbenog zadatka – srčani i moždani udari i sl.) stradalo je 110 lica;
Umrli u bolnicama (smrt kao posljedica ranjavanja od saborca, ili kao posljedica raznih oboljenja u vezi sa izvršavanjem borbenog zadatka) stradalo je 30 31 lice;
Pod nepoznatim uzrokom smrti na teritoriji pod srpskom kontrolom, stradalo je 30 31 lice (nalaze se u evidenciji poginulih/nestalih, a o njima nema nikakvih informacija o načinu stradanja).
4.3.3. Civilna lica stradavala su na slijedeće načine:
U izbjegličkim kolonama izazvanim hrvatskim akcijama “Bljesak” i “Oluja” ali i u nekim ranijim događanjima: 89 100 lica se vode kao umrli prirodnom smrću, 10 9 je izvršilo samoubistvo, 21 20 je umrlo u bolnicama, 18 15 je ubijeno u međusobnim obračunima, 3 2 je ubijeno iz nehata, 2 su nestala nakon hapšenja od pripadnika milicije RSK, 6 5 ih je život izgubilo u saobraćajnim udesima, a 16 11 je život izgubilo na druge načine.
Među njima je i 19 lica koja su ostala kod svojih kuća i uslijed hladnoće, gladi, nestašice lijekova umrli “prirodnom smrću”.
4.3.4. Kod ove kategorije žrtava, uniformisanih lica stradalo je 3 3,6 puta više nego civila, muškaraca 6,5 7 puta više od žena, a među stradalima su tri četvrtine u dobi između 18 i 60 godina, dok ih je po načinu smrti stradalo najviše od borbenih sredstava. Odnos navedenih brojki pokazuje da su najranjivija grupa bili vojno sposobni muškarci.
4.4. Ekshumacije i identifikacije
Počev od 2001. godine nadležne institucije u RH, same ili u saradnji sa istražiocima ICTY-a, ekshumirali su 1.145 1.058 leševa srpskih žrtava (301 sa groblja u Kninu, 154 sa groblja u Gračacu, 27 sa groblja u Korenici, 160 sa groblja u Petrinji, 64 sa groblja u Dvoru, 58 sa groblja Žitnik, 28 sa groblja Medari, 34 sa groblja Okučani, 48 sa groblja Vrbovljani, 17 sa lokacije Rizvanuša, 19 sa groblja u Kukunjevcima, 31 sa groblja Šibenik, 56 sa Groblja u Zadru i 7 sa groblja u Vrlici te najmanje 115 100 leševa iz manjih ili pojedinačnih grobnica), od kojih je do 20.02.2014. 31.12.2012. identifikovano 734 685, dok se za ostale čekaju rezultati DNK-a.
Porodice su u sopstvenoj organizaciji, bez učešća nadležnih institucija u RH, pronašle, ekshumirale, identifikovale i sahranile još 392 posmrtna ostatka srpskih žrtava.
Veritas trenutno raspolaže sa podacima o još oko 400 500 grobnih mjesta srpskih žrtava na području Hrvatske, najviše iz akcija “Bljesak” i “Oluja”, koje se uz malo dobre volje sa hrvatske strane mogu odmah ekshumirati kao što su mogli i ranijih godina.
Veritas je prikupio i određen broj informacija o mogućim mjestima ukopa, pojedinačnim i masovnim, stradalih Srba u svim fazama rata, koje tek treba provjeriti na licu mjesta.
4.5. Da li se Veritasovi podaci potpuni i konačni?
Ovaj Veritasov spisak poginulih i nestalih nije ni potpun ni konačan. Trenutno se u postupku verifikacije nalazi još oko 100 190 lica za koja postoji velika vjerovatnoća da su takođe poginuli i nestali u ratnom periodu na području RH i RSK (UNPA).
Na ovom popisu se ne nalaze ni poginuli/nestali pripadnici bivše JNA koji su poginuli/nestali na području RH, ukoliko nisu rođeni ili živjeli na području Hrvatske, a takvih je 307 (95 poginulo i 212 nestalo) prema evidenciji Komisije Vlade Republike Srbije za nestala lica. Na spisku Komisije Srbije ne nalaze se ni imena onih pripadnika JNA čiji su posmrtni ostaci neposredno po pogibiji predati njihovim porodicama. Veritas ne raspolaže sa podacima o poginulim licima iz ove kategorije. Prema nekim informacijama iz srpskih izvora poginulo ih je preko hiljadu.
4.6. Javnost podataka
Veritas je podatke o poginulim i nestalim činio dostupnim javnosti kroz razne forme: razmjene posmrtnih ostataka kao i postupak identifikacija i sahrana pratili su predstavnici raznih organizacija koja su se bavila zaštitom ljudskih prava i predstavnici media; Veritas je i u ratu i poslije rata izdavao publikacije posvećene određenim događajima a njihov obavezni dio su bili i spiskovi nestalih i poginulih; Veritas od juna 1999. godine izdaje mjesečni Bilten, a od januara 2011. i dnevni bilten u elektronskoj formi, u kojima se nalaze rubrike o poginulim i nestalim, posebno o ekshumacijama, identifikacijama i sahranama, više štampanih medija u regionu u poratnom periodu objavljivali su u obliku feljtona Veritasove spiskove poginulih i nestalih; od juna 1999. godine Veritas na internetu drži i svoju stranicu na kojoj se nalaze i spiskovi poginulih i nestalih.
4.7. Provjera i ažuriranje podataka
Veritas je spiskove žrtava javno objavljivao uz napomenu da oni nisu ni potpuni ni konačni i pozivao sve one koji imaju bilo kakve primjedbe, dopune ili prijedloge da se jave. I mnogi su se javljali i od nas tražili informacije i istovremeno nam ih davali. Svaku novu informaciju bi provjeravali i, ako bi bila potvrđena iz još nekog izvora, unosili bi je u bazu podataka, tj. u fajlove koji su formirani za svako ime koje se unese u bazu podataka.
Veritas svoje spiskove na veb stranici ažurira povremeno, obično jedanput ili dvaputa godišnje.
Jedna od najpromjenjivijih kategorija je status žrtve nakon ubistva ili nestanka (status II), po kojem se nestala osoba, nakon identifikacije i sahrane, prevodi u status pokopan/sahranjen.
Povezani tekstovi
